Trước sự tăng nóng một cách đột biến của thị trường trái phiếu doanh nghiệp, nhất là khi các ngân hàng thương mại hiện đang “ôm” khối lượng lớn, những trái phiếu này chủ yếu là của doanh nghiệp bất động sản, thậm chí đã có nhiều loại trái phiếu doanh nghiệp không có tài sản đảm bảo, bên cạnh đó cũng có không bảo lãnh thanh toán… nên Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vừa phải ban hành quy định mới để siết chặt vấn đề này càng sớm càng tốt. Vậy các ngân hàng thương mại có ảnh hưởng gì khi Thông tư mới được phát hành hay không? Cùng gptvi.com tìm đáp án chính xác nhất trong phần nội dung được bật mí sau đây nhé.
NHNN Việt Nam có quy định mới đối với việc giao dịch trái phiếu doanh nghiệp
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) mới đây đã ban hành Thông tư 16/2021/TTNHNN. Thông tư quy định các hoạt động được phép đối với danh mục đầu tư trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) của các ngân hàng. Và điều này sẽ có hiệu lực vào ngày 15/1/2022. Trong đó quy định các ngân hàng không được mua TPDN với mục đích để tái cơ cấu nợ. Hoặc là góp vốn/mua cổ phần tại các doanh nghiệp khác hoặc tăng vốn chủ sở hữu của các doanh nghiệp phát hành. Theo Chứng khoán Bản Việt (VCSC), quy định mới tác động không đáng kể. Do trước đây các ngân hàng cũng không tham gia vào các hoạt động này.
Đối với quy định, các ngân hàng không được bán và mua lại trái phiếu của doanh nghiệp chưa niêm yết trong vòng 12 tháng. VCSC cho rằng. Các ngân hàng trước đây kiểm soát tăng trưởng tín dụng bằng cách bán TPDN vào cuối năm. Và sau đó mua lại vào năm mới. Tuy nhiên, hành vi này hiện đã bị cấm bởi quy định trước đó.
Vì sao lại có việc siết việc mua trái phiếu doanh nghiệp của ngân hàng?
Theo chuyên gia của SSI, trong thời gian qua, các loại trái phiếu doanh nghiệp được phát hành tại Việt Nam đều chưa được xếp hạng tín nhiệm. Nhiều loại không tài sản đảm bảo, không bảo lãnh thanh toán. Một số doanh nghiệp công bố huy động vốn với lãi suất cao. Nhưng không có phương án kinh doanh khả thi rõ ràng. Do vậy không đảm bảo cho khả năng trả nợ gốc và lãi sau này.
Chuyên gia SSI cũng chỉ ra rằng. Trong ngắn hạn, rủi ro vỡ nợ đến từ các doanh nghiệp này là chưa nhiều. Bởi vì thời điểm đáo hạn sẽ rơi nhiều vào năm 2023-2024. Tuy nhiên, dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp như hiện tại sẽ đẩy nhanh nguy cơ vỡ nợ từ các doanh nghiệp này. Đó là khi không thể kiểm soát được dòng tiền khiến dòng tiền bị mất cân đối.
Các chuyên gia cho rằng. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn đang tiềm ẩn rủi ro đối với một số doanh nghiệp. Nhất là doanh nghiệp bất động sản phát hành trái phiếu với lãi suất cao. Khi doanh nghiệp bất động sản gặp trục trặc. Thì ngân hàng và cả nhà đầu tư cá nhân, nhỏ lẻ nắm giữ các trái phiếu đều có thể bị vạ lây.
Các ngân hàng sẽ như thế nào khi NHNN Việt Nam áp dụng thông tư mới?
Với quy định các ngân hàng không được chuyển nhượng TPDN cho các công ty con của họ, VCSC lấy ví dụ tại Techcombank – ngân hàng dẫn đầu về mảng kinh doanh trái phiếu. Điều khoản này hiện không cho phép Techcombank chuyển nhượng TPDN cho công ty con TCBS. Tuy nhiên, Techcombank cho biết. Trước đây biết số lượng này là rất nhỏ. Và nó sẽ không ảnh hưởng nhiều đến hoạt động của ngân hàng.
Nhóm phân tích cũng lưu ý rằng Thông tư 16 không có tác động đến quỹ thị trường tiền tệ của TCBS. Vì vai trò của TCBS là nhà quản lý quỹ chứ không phải chủ sở hữu. Nhìn chung, VCSC đánh giá. Thông tư 16 sẽ có tác động làm giảm lượng giao dịch TPDN trên thị trường liên ngân hàng. Được biết, quy định mới của NHNN được ban hành trong bối cảnh thị trường trái phiếu liên tục tăng trưởng nóng.
Theo số liệu của FiinGroup, quy mô giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp sơ cấp trong 9 tháng 2021 đạt 430 nghìn tỷ đồng. Doanh thu đã tăng 27% so với cùng kỳ năm trước. Mặc dù có giai đoạn trì hoãn lại sau khi Nghị định 153 và 155 đi vào hiệu lực. Trong đó, các ngân hàng vẫn duy trì là nhóm nhà đầu tư mua trái phiếu chính trong 9 tháng đầu năm với 56% tổng giá trị phát hành.